„Głowa do góry, Matyldo!” Anna Stryjewska / Wznowienie wydawnicze

Książki dla młodzieży często pełnią funkcję lustra, w którym młodzi czytelnicy mogą się przejrzeć i odnaleźć swoje codzienne troski, ale też uniwersalne prawdy o życiu. Właśnie takim tytułem jest „Głowa do góry, Matyldo!” Anny Stryjewskiej – utwór, który z pozoru lekki i skierowany do nastoletniego odbiorcy, skrywa w sobie głęboką mądrość i siłę przekazu. Nie jest to jedynie historia o perypetiach młodej dziewczyny; to raczej wzruszająca i pokrzepiająca opowieść o sile charakteru, akceptacji samego siebie oraz o tym, jak podnieść się po życiowej stracie i nauczyć się żyć w nowej, niełatwej rzeczywistości.

Zanim zagłębimy się w szczegóły fabuły i literackie niuanse, warto podkreślić, że książka ta doskonale wpisuje się w nurt literatury młodzieżowej traktującej o dojrzewaniu i poszukiwaniu własnej tożsamości. Matylda Wróbel, główna bohaterka, staje się emblematem każdego młodego człowieka, który zmaga się z kompleksami, poczuciem odmienności i koniecznością odnalezienia swojego miejsca w świecie. Jej osobista podróż – zarówno fizyczna, związana z przeprowadzką, jak i emocjonalna, będąca mierzeniem się z żałobą i nowym otoczeniem – to metafora uniwersalnych wyzwań, przed którymi stajemy niezależnie od wieku.

​​Autorka, z wyczuciem i bez zbędnego dydaktyzmu, porusza tematykę różnicy, inności oraz konieczności samoakceptacji. "Głowa do góry, Matyldo!" to swoisty manifest przeciwko płytkiemu ocenianiu i hołd dla wewnętrznego piękna. Poprzez autentycznie nakreślone postacie i ciepłą narrację, książka subtelnie przekonuje, że największy sukces to życie w zgodzie ze sobą, a wady i niedoskonałości mogą stać się naszymi największymi atutami. Stanowi ona zatem idealny punkt wyjścia do dyskusji nie tylko o samej fabule, ale o głębszych, etycznych i psychologicznych aspektach dorastania. Lektura ta jest zaproszeniem do refleksji, które powinni podjąć nie tylko nastolatkowie, ale i dorośli.

To przede wszystkim głęboka podróż w głąb dojrzewającej duszy, naznaczonej stratą oraz poczuciem inności. Matylda, dziewczyna dźwigająca ciężar straty ojca i borykająca się z kompleksem fizycznym (jedna noga dziewczyny jest krótsza o kilka centymetrów), zmuszona jest do odbudowania swojego świata w nowym Czarnym Stawie. Nowe otoczenie staje się dla niej swoistym tyglem emocji. Pisarka z niezwykłą wrażliwością kreśli portret nastolatki, która musi zmierzyć się z okrucieństwem rówieśników i własnym poczuciem ułomności. Fabuła, choć z pozoru prosta, stawia fundamentalne pytania o istotę akceptacji: Czy to, co nas wyróżnia, musi nas wykluczać? Poprzez zmagania Matyldy, jej samotność i stopniowe odnajdywanie wsparcia w prawdziwej przyjaźni i pierwszym zauroczeniu, autorka ukazuje, że największą siłą jest odwaga, by podnieść głowę i dostrzec własną wartość, niezależnie od oceny innych. Książka staje się poruszającą lekcją, że kruchość może być początkiem siły, a marzenia i talent (Matylda gra na fortepianie) są najskuteczniejszą tarczą przeciwko życiowym ciosom. To historia o tym, że nawet po największym upadku, zawsze warto mieć "głowę do góry".

Historia Matyldy, skryta na kartach książki, rozbrzmiewa niczym cicha, lecz głęboka melodia fortepianu. To nie tylko historia nastolatki, która straciła ojca i zmaga się z kompleksami; to poemat o wewnętrznej metamorfozie, pisany piórem czułym na każde drgnienie młodej duszy. Sięgając po ten tytuł, wkraczamy do świata, gdzie strata (zarówno fizyczna, jak i utrata wiary w siebie) jest jedynie prologiem do odrodzenia. Przeprowadzka Matyldy do Czarnego Stawu staje się symbolicznym przejściem: z mroku żałoby i poczucia inności w jasność akceptacji i przyjaźni. Postać ta uczy nas, że największą odwagą jest podniesienie głowy po upadku, a najpiękniejszą harmonię buduje się z dysonansów. Nierówność nóg Matyldy jest metaforą naszych własnych, ukrytych niedoskonałości, które w świetle empatii i życzliwości nagle przestają być balastem, a stają się pieczęcią wyjątkowości.

Autorka, z rzadko spotykaną delikatnością, prowadzi narrację o tym, jak muzyka – dawniej zamknięta przez ból – staje się kluczem otwierającym serce na świat. Jest to wspaniała lekcja, że prawdziwe piękno rezyduje w naszej wewnętrznej sile, w zdolności do przebaczenia, a nade wszystko – w magicznej mocy przyjaźni, która daje skrzydła. To lektura niosąca ukojenie niczym ciepły promień słońca w chłodny poranek.

Powieść pokazuje, jak dziewczyna uczy się przeżywać ból, tęsknotę, ale także jak odnajduje ukojenie w nowych przyjaźniach i pasji. Wątek ten podkreśla znaczenie wsparcia bliskich w procesie leczenia ran emocjonalnych. Bezlitośnie obnaża także okrucieństwo dziecięcych światów, ale jednocześnie pokazuje, że akceptacja jest możliwa. Poprzez historię Matyldy, autorka uczy empatii i tolerancji, ukazując, że prawdziwa wartość człowieka nie zależy od jego fizycznych ograniczeń, lecz od serca, siły woli i talentu. To również swego rodzaju hołd dla siły przyjaźni. Relacje Matyldy z nowymi znajomymi, a także z matką, są kluczowe w jej transformacji. Wsparcie, jakie otrzymuje, pomaga jej podnieść głowę i uwierzyć w siebie. To właśnie dzięki przyjaciołom Matylda znajduje odwagę, by walczyć o swoje marzenia i pokazać światu, na co ją stać. Wątek miłości, zarówno tej platonicznej, jak i tej matczynej, jest w tej powieści niczym balsam, który leczy rany i daje nadzieję.

Dla mnie samej, jako osoby niepełnosprawnej od dziecka, lektura książki "Główna do góry Matyldo!" nabrała o wiele głębszego wymiaru, wykraczając daleko poza ramy zwykłej literatury. W zmaganiach bohaterki z prześladowaniem i upokorzeniem oraz ostracyzmem ze strony rówieśników dostrzegłam echo własnych doświadczeń. Sprawiło to, że ta książka stała się dla mnie czymś więcej niż tylko opowieścią – stała się osobistym lustrem i wsparciem. Bardzo mocno zżyłam się z tą dziewczyną. Doskonale rozumiałam jej emocje, zachowania i decyzje. Bez wątpienia nie tylko dla mnie, ale i dla wielu innych osób zmagających się z dyskryminacją, ta opowieść jest potężnym przesłaniem o odwadze bycia sobą i wierze w siebie. Niesie nadzieję i pocieszenie, pokazując, że każda trudność, każdy upadek, może prowadzić do wewnętrznego wzrostu i odnalezienia prawdziwej przyjaźni. Książka ta jest niczym pomocna dłoń. Uczy nas wszystkich, że niezależnie od tego, jak postrzegają nas inni, to my sami decydujemy o swojej wartości. Moje doświadczenie z tą lekturą jest dowodem na to, jak wielką siłę może mieć opowieść, która wlewa nadzieję i wiarę w serce.

Jak widzicie, Anna Stryjewska w swojej książce, z niezwykłą wrażliwością mierzy się z wieloma trudnymi tematami. Ta warstwa fabularna, choć głęboka i poruszająca, mogłaby przytłaczać, gdyby nie pewien uroczy, magiczny wręcz element, który rozładowuje ten emocjonalny ciężar i dodaje powieści niebywałej lekkości. Tym promykiem radości i katalizatorem dobrej energii jest szczurek Eustachy, rezydent odziedziczonego domu po cioci Wandzie. Eustachy to postać, która z pozoru wydaje się być tylko zabawnym dodatkiem, ale w istocie pełni funkcję antidotum na melancholię. Jest uosobieniem czystej, bezwarunkowej przyjaźni i symbolizuje nowy początek w życiu Matyldy. Jego obecność w domu, jego psotne zachowanie i nawiązywana z nim więź, działają na Matyldę terapeutycznie. ​Wątek Eustachego wprowadza do narracji element magicznego realizmu, łagodząc trudny klimat. Szczurek wnosi ciepło, komizm i poczucie bezpieczeństwa do chłodnych, opuszczonych pokoi, w których Matylda próbuje odnaleźć siebie. Poprzez tę niezwykłą przyjaźń Matylda uczy się ponownie otwierać na świat i dostrzegać piękno w małych rzeczach. To właśnie ten futrzany towarzysz, daleki od ludzkich osądów i uprzedzeń, pozwala Matyldzie na chwilę zapomnieć o utykaniu i po prostu się uśmiechnąć. Dzięki temu, mimo poruszania bolesnych kwestii, lektura nie jest przygnębiająca, lecz staje się budująca i pełna nadziei. Eustachy jest dowodem na to, że nawet w najtrudniejszym okresie życia czeka na nas coś wyjątkowego i rozczulającego.

Ten tytuł jest cennym darem dla każdego, kto szuka literackiego lustra dla swojej duszy, ale szczególnie polecam go:

🩷 ​Młodzieży w Wieku Poszukiwań (12+): To esencja mądrości dla każdego nastolatka, który czuje się "niepasujący" lub mierzy się z okrucieństwem rówieśników. Matylda uświadamia, że etykiety i osądy znikają, gdy odnajdziemy swoją pasję i otworzymy się na drugiego człowieka. Jest to balsam na zranioną samoocenę.

🩷​Dorosłym Ceniącym Subtelność: Dla tych, którzy w literaturze szukają przypomnienia o podstawowych wartościach: tolerancji, empatii i potędze miłości. Historia cioci Wandy dodaje powieści uniwersalnego wymiaru, pokazując, że każda epoka ma swoje sekrety i lekcje do przekazania.

🩷 ​Wszystkim Wierzącym w "Długie Cienie": Jeśli wierzycie w to, że nawet mały, niepozorny gest (jak uśmiech, czy pomocna dłoń) potrafi odmienić los, a dobro ma zdolność powrotu niczym bumerang, ta historia utwierdzi was w tym pięknym przekonaniu.

"Głowa do góry, Matyldo!" to opowieść o tym, jak na gruzach smutku zbudować dom pełen światła. Czy pozwolimy, by ten promień dotarł i do nas?

[ Materiał reklamowy] Autorka Anna Stryjewska